Ngày Môi trường Thế giới 2023: Nỗ lực đánh bại ô nhiễm rác thải nhựa

Năm 2023, Ngày Môi trường thế giới được phát động với chủ đề SOLUTIONS TO PLASTIC POLLUTION và khẩu hiệu “Beat Plastic Pollution” – Đánh bại ô nhiễm rác thải nhựa.

Ngày Môi trường Thế giới là gì?

Ngày Môi trường Thế giới còn có tên gọi khác là ngày bảo vệ môi trường, được viết theo tên tiếng anh là World Environment Day. Đây là một ngày đặc biệt mà người dân trên thế giới cùng chung tay bảo vệ môi trường và Trái Đất.

Hội đồng Liên Hợp Quốc chọn ngày 5 tháng 6 làm Ngày Môi trường Thế giới và giao cho chương trình Môi trường (UNEP) của tổ chức Liên Hợp Quốc đứng ra tổ chức. Vào ngày 5/6 hàng năm, Trong ngày 5/6, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc sẽ công bố chính thức thông điệp bảo vệ môi trường theo từng năm và định hướng các vấn đề về môi trường và bảo vệ môi trường trên toàn thế giới.

Chủ đề ngày Môi trường Thế giới 2023

Với khẩu hiệu “Beat Plastic Pollution” – Đánh bại ô nhiễm rác thải nhựa, Ngày Môi trường Thế giới 2023 sẽ được hỗ trợ bởi Chính phủ Hà Lan và Bờ Biển Ngà là quốc gia đăng cai tổ chức.

Năm 2023 là năm đánh dấu kỷ niệm 51 năm tổ chức Ngày Môi trường thế giới, sau khi tổ chức này được thành lập bởi Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào năm 1972 và Ngày Môi trường thế giới đầu tiên được tổ chức vào năm 1973.

Từ năm 2014, Bờ Biển Ngà đã cấm sử dụng túi ni lông và chuyển sang sử dụng bao bì có thể tái chế, dễ phân hủy. Thành phố lớn nhất của Bờ Biển Ngà là Abidjan đã trở thành một trung tâm cho các công ty khởi nghiệp tìm giải pháp chống ô nhiễm rác thải nhựa.

Nhựa xâm lấn toàn Trái Đất

Hàng năm, hơn 400 triệu tấn nhựa được sản xuất trên toàn thế giới, một nửa trong số đó được sản xuất chỉ để sử dụng một lần. Dưới 10% trong số đó được tái chế, mỗi năm có khoảng 19-23 triệu tấn rác thải nhựa được đổ ra môi trường, chủ yếu là các hồ, sông và biển. Các hạt nhựa nhỏ (Microplastic) có đường kính chỉ 5 mm – có thể lẫn vào thức ăn, nước và không khí.

Vì vậy, ước tính rằng mỗi người tiêu thụ hơn 50.000 hạt nhựa mỗi năm. Nhựa dùng một lần thường bị vứt bỏ hoặc đốt gây hại cho sức khỏe con người và đa dạng sinh học, đồng thời gây ô nhiễm hệ sinh thái trầm trọng.

Theo một nghiên cứu của Chương trình môi trường LHQ (UNEP), trên 14 triệu tấn nhựa xâm lấn và phá hủy hệ sinh thái đại dương mỗi năm, trong khi phát thải nhà kính liên quan đến nhựa có thể chiếm đến 15% tổng phát thải được phép xảy ra nếu chúng ta muốn giới hạn sự nóng lên của trái đất trong mức 1,5 độ C so với thời tiền công nghiệp.

Tại Việt Nam, tình trạng ô nhiễm do chất thải nhựa ngày một trở nên nghiêm trọng, gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường, sinh thái tự nhiên, sức khỏe con người.

Nhận thức được vai trò trong giải quyết cuộc khủng hoảng chất thải nhựa toàn cầu, Việt Nam, một thành viên có trách nhiệm của Liên hợp quốc, đã cam kết hành động mạnh mẽ thực hiện giảm thiểu chất thải nhựa để bảo vệ môi trường sinh thái biển và đại dương.

Tại nhiều diễn đàn quốc tế, Việt Nam đã đề xuất các sáng kiến và tham gia cơ chế hợp tác toàn cầu, khu vực để giải quyết rác thải nhựa. Chính phủ đang quyết liệt thực hiện các chính sách và giải pháp kiểm soát hiệu quả ô nhiễm môi trường do rác thải nhựa, nhất là sản phẩm nhựa dùng một lần và túi nilon khó phân hủy; chú trọng giảm thiểu việc sử dụng, tăng cường tái chế, tái sử dụng, thúc đẩy xây dựng nền kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh.

Theo Đề án tăng cường công tác quản lý chất thải nhựa ở Việt Nam đã được Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành ký phê duyệt, mục tiêu đến năm 2025, sử dụng 100% túi nilon, bao bì thân thiện với môi trường tại các trung tâm thương mại, siêu thị phục vụ cho mục đích sinh hoạt thay thế cho túi nilon khó phân hủy; đảm bảo thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý 85% lượng chất thải nhựa phát sinh.